कोभिडले थला परेको ठमेल उठ्ने प्रयासमा, व्यवसायीको गुनासै गुनासो

काठमाडौं। कोरोना महामारीका कारण लामो समयदेखि सुनसान जस्तै रहेको नेपालको एक महत्वपूर्ण पर्यटकीय गन्तव्य ठमेलमा अहिले भने चहल पहल बढ्न थालेको छ । कोरोना महामारी र त्यसलाई नियन्त्रण गर्ने भनेर लगाइएको बन्दाबन्दी तथा निषेधाज्ञासँगै पर्यटन आगमन बन्द भएपछि ठमेल थला परेको थियो । 

विगत दुई बर्षदेखि ठूलो आर्थिक क्षति र मानसिक तनाव पनि खेप्दै आएका ठमेलका व्यवसायी कहिले महामारी अन्त्य होला र पर्यटकीय चलपहल बढ्ला भन्ने आशामा बन्दै आए । घरधनीलाई चर्को घरबहालदेखि सरकारलाई कर र कर्मचारी तथा कामदारलाई पारिश्रमिक दिनुपर्दा धेरै ठमेल क्षेत्रका कतिपय पर्यटन व्यवसायीको उठिवास भयो कतिपयले घरधनी र सरकारबाट केही राहत पनि पाए । 

कोरोनाको कहर कम भएसँगै पर्यटकहरु देखिन थालेपछि ठमेलका व्यवसायीले विभिन्न अफर र विशेष योजना पनि ल्याउन थालेका छन् । उनीहरु सकेसम्म पर्यटक आकर्षिक गर्ने र ठमेललाई पूर्ववत अवस्थामा फर्काउन हतारिएका छन् । अब फेरि कोभिड महामारी वा अरु कुनै अवरोध नआओस भन्ने कामना गर्दै व्यवसायी ठमेलमा पर्यटकको भीड हेर्न चाहान्छन् । 

दाहाल भन्छन्, ‘कोरोनाका कारण लामो समय व्यवासाय बन्द गर्नु पर्यो । विस्तारै सरकारले तोकेको प्रोटोकल अनुसार नै हामीले व्यवासाय पनि गर्यौ । आजको दिनसम्म चलाईरहेका छौं । सायद अब कोरोनाको अर्को लहर नआउला । पर्यटक आगमन बढ्ला । हामी आशा गरौं । कामना गरौं ।’

अहिले ठमेलका होटलहरु बुकिङ पनि हुन थालेको छ । यूरोपतिरका पर्यटकहरु आउन थालेका छन् । ठमेलका व्यवसायहरुमा व्यवसायी तथा कर्मचारीहरुको गतिविधि बढेको देख्न सकिन्छ । कतिपयले आफ्नो कार्यालय तथा सेवास्थललाई सुधार र परिमार्जन गर्न खोजेको, साजसज्जा गरेको पनि देखिन्छ ।

हिमालयन एशिया टुर एण्ड ट्राभल्सका प्रबन्ध निर्देशक कृष्णबिलास अधिकारी भन्छन्, ‘नेपालमा मात्र कोरोना संक्रमण घटेर हुन्न । विदेशतिर संक्रमण दर बढी देखिन्छ । नेपाल आउने पर्यटकहरु सुरक्षित महशुस गरेर आउन सकिरहेका छैनन् । यसो स्थिति हेर्दा अब विस्तारै आउँछन् कि भन्ने देखिन्छ ।

उनले नेपालको पर्यटन क्षेत्र कोभिडका कारण सबैभन्दा धेरै प्रभावित  भएको भए पनि अब पर्यटन गतिविधि बढाउनु पर्छ, यस क्षेत्रलाई प्रवद्र्धन गर्नुपर्छ भन्नेतर्फ सरकारले त्यति ध्यान नदिएको गुनासो गरे । अधिकारीले थपे, ‘मार्चपछि चाहीं अलिकति आशा जागेको छ । विभिन्न देशबाट बुकिङ आइरहेको छन् । तर बुकिङ आउने, क्यान्सलेशन गर्ने भइरहेको छ ।’  

अधिकारीले पर्यटन व्यवसायले पिकअप लिइरहेको बेलामा फेरि ओमिक्रोन भाइरसको संक्रमण बढेर ब्याक हुनुपरेको अनुभव सुनाए । अब यस्तै भइरहे अफिस नै घरमा सार्नुपर्ने दिन पनि आउने उनले बताए । दुई बर्षयता ठमेलका धेरै पसलहरु बन्द भइसकेको छन् । जसका कारण धेरै ठाउँहरुमा ‘टू लेट’ भनेर सुचना टाँसिएको देख्न सकिन्छ । 

अधिकारीले ठमेल एउटा पर्यटनको हब भएको बताउँदै कोभिडले पर्यटन गतिविधि ध्वस्तै पारेको बताए । सरकारले नै नेपाल सुरक्षित छ भनेर सन्देश प्रवाह गरे विदेशी पर्यटकहरु नेपाल आउने उनको सुझाव छ ।   

एभोकाडो क्याफेका कार्यकारी प्रमुख गिरीराज भट्टले ठमेलमा क्याफे खोलेको ३ महिना पुग्न लागेको छ । कोभिड महामारी कै बीचमा जोखिम मोलेर क्याफे खोलेका उनी ठमेलको पर्यटन चाँडै लयमा फर्किने प्रतिक्षामा छन् । भट्टको बालुवाटारमा पनि अर्को एभोकाडो क्याफे छ जसले राम्रै व्यवसाय गरिरहेको छ । बालुवाटारको क्याफेबाट राम्रै भएकाले ठमेलमा पनि अर्को क्याफे खोलेको उनले सुनाए । 

भट्ट भन्छन्, ‘जति बालुवाटारमा चहलपहल छ, यता चाहीं छैन् । पर्यटकहरु नआएकोले हो । विस्तारै बढ्ला । सधैं यस्तै नरहला भनेर सुरु गरेको हो ।’ आफ्नो क्याफेमा विदेशी पर्यटकभन्दा आन्तरिक पर्यटकहरुकै चहलपहल रहेको बताए । भट्टले थपे, ‘हाम्रो टार्गेट पनि विदेशीभन्दा आन्तरिक पर्यटक नै आकर्षित गर्ने भन्ने हो । विदेशी पनि आकर्षित गर्ने हो । मेनु पनि त्यसरी नै राखेका छौं ।’

सरकारले कुनै राहत, सहुलियत र प्रोत्साहन नदिएको अवस्थामा पनि आफूहरुले ४० जनालाई रोजगारी दिएर खाने बस्ने व्यवस्था गरेर राखेको बताउँदै पर्यटन व्यवसायी र मजदुरका समस्याप्रति सरकारको खासै ध्यान नगएको गुनासो पोखे ।