अन्तिम समयमा भारतले दियो स्वीकृति, भोलिनै बंगलादेशमा ४० मेगावाट विद्युत् निर्यात गरिंदै

काठमाडौं । अन्ततः अन्तिम समयमा आएर भारतले नेपालबाट बंगालदेशमा विद्युत् बिक्री गर्न परियोजना स्वीकृत गरिदिएको छ । योसँगै भोलि शुक्रबार नै नेपालको ४० मेगावाट विद्युत् भारतीय प्रसारण लाइन हुँदै बंगलादेश निर्यात गरिने पनि भएको छ । 

नेपाल विद्युत् प्राधिकरणले २५ मेगावाटको त्रिशूली र २२ मेगावाटको चिलेमे जलविद्युत आयोजनाको विद्युत् बंगलादेश निर्यात गर्ने गरी स्वीकृतीका भारतमा निवेदन दिएको थियो । भारतको केन्द्रीय विद्युत् नियम आयोगले बिहीबार मात्रै त्यसलाई स्वीकृत गरेको छ । योसँगै  शुक्रबार बंगलादेशमा ४० मेगावाट विद्युत् निर्यात गरिने प्राधिकरणको भनाइ छ । 

गत असोज १७ गते बंगलादेशकी वन, वातावरण, जलवायु परिवर्तन तथा जलस्रोत सल्लाहकार (मन्त्री) सैयदा रिजवाना हसनको उपस्थितिमा नेपालका तर्फबाट नेपाल विद्युत् प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङ, बंगलादेशको तर्फबाट बंगलादेश पावर डेभलपमेन्ट बोर्डका अध्यक्ष मोहमद रेजुल करिम र भारतको तर्फबाट एनटीपीसी विद्युत् व्यापार निगम (एनभीभीएन) की प्रमुख कार्यकारी अधिकृत रेणु नारङले सम्झौतापत्रमा हस्ताक्षर गरेका थिए । 

बंगलादेशसँगको सम्झौताले मात्रै बंगलादेशमा विद्युत् निर्यात गर्न सकिने अवस्था थिएन । भारतीय प्रसारणलाइन प्रयोग हुने भएकाले यसमा भारतीय शर्त पनि लागू हुनेछ । त्यो शर्तअनुसार बंगलादेशमा विद्युत् निर्यात गर्न भारत सरकार (केन्द्रीय विद्युत् नियमन आयोग) बाट परियोजना नै तोकेर स्वीकृत लिनुपर्छ । भारतमा पनि विद्युत् बिक्री गर्दा यो शर्त लागू भइरहेको छ, जुन शर्त बंगलादेशमा निर्यात गरिने विद्युतको हकमा पनि भारतले लागू गरिदिएको छ । अहिले भारतले स्वीकृत दिएपछि भोली बंगलादेशमा विद्युत् निर्यात गर्ने तयारी गरिएको छ । 

हाल नेपालले सिमा जोडिएको दक्षिण छिमेकी मुलुक भारतमा मात्रै विद्युत् निर्यात गर्दै आएको छ । सीमा नै नजोडिएको तेस्रो मुलुक अर्थात् बंगलादेशमा पहिलो पटक विद्युत् निर्यात हुँदैछ । यो दक्षिण एसियाकै पहिलो उपक्षेत्रीय विद्युत् व्यापार हो । 

प्राधिकरणले बंगलादेश विद्युत बिक्री गरी प्रतियुनिट ६.४० अमेरिकी सेन्ट पाउने छ । नेपाल र भारतबीचको पहिलो अन्तरदेशीय ढल्केबर–मुजफ्फरपुर ४०० केभी प्रसारण लाइन हुँदै बंगलादेश निर्यात हुने विद्युत्को मूल्य प्राधिकरणले भारतरको मुजफ्फरपुर विन्दुमा रहेको मिटरको आधारमा पाउने छ । 

ढल्केबरबाट मुजफ्फरपुरसम्मको प्रसारण लाइनको प्राविधिक चुहावट प्राधिकरणले नै बेहोर्नेछ । मुजफ्फरपुरबाट भारतको प्रसारण लाइनमार्फत बहरामपुर भारत–भेरमारा बंगलादेश ४०० केभी प्रसारण लाइन हुँदै बंगलादेशमा नेपाली विद्युत् पुग्नेछ । यसबापत भारतले पनि निश्चित शुल्क पाउने छ ।